Σταύρος Λάλας: «Φυλακίστηκα για την Ελλάδα και μου στερούν ακόμη και την ιθαγένεια» – Την ώρα που το κράτος μοιράζει αφειδώς ελληνικές ταυτότητες στους μετανάστες δεν αποδίδει ελληνική ιθαγένεια στο Σταύρο Λάλα.

Κατηγορήθηκε από τις ΗΠΑ για εσχάτη προδοσία γιατί έδινε στις ελληνικές αρχές απόρρητα έγγραφα. Έμεινε 13 χρόνια σε αμερικανικές φυλακές υψίστης ασφαλείας και τώρα, τέσσερα χρόνια μετά την αποφυλάκιση του, το αντίτιμο για τις υπηρεσίες του είναι να μην του αναγνωρίζεται το δικαίωμα να δηλώνει Ελληνας.

Θεωρείται ο πιο σημαντικός κατάσκοπος που είχε ποτέ η Ελλάδα. Για 16 ολόκληρα χρόνια παρέδιδε στις Ελληνικές μυστικές υπηρεσίες απόρρητα τηλεγραφήμα­τα των αμερικανικών υπηρεσιών και σημαντικά στοι­χεία για το που και πόσες στρατιωτικές δυνάμεις είχε η Τουρκία. Το 1993 κατηγορήθηκε για προδοσία από τις ΗΠΑ και καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης 13 ετών σε φυλακές υψίστης ασφαλείας.

Πρόκειται για τον κ. Σταύρο (Στηβ) Λάλα, τον οποίο οι ελληνικές αρχές φαίνεται πως έχουν ξεχάσει παρά τις υποσχέσεις τέσσερα χρόνια μετά την επιστροφή του στη χώρα.

Ομολογώ πως ντράπηκα όταν πέρα­σα το κατώφλι της μονοκατοικίας που ζει με την οικογένεια του ο κ. Λάλας, στη Χρυσούπολη Καβάλας. Οχι για τις απαράδεκτες συνθήκες που είδα με τα μά­τια μου, αλλά για την αναλγη­σία του ελληνικού κράτους απέ­ναντι σε έναν άνθρωπο που έμεινε 13 χρόνια στη φυλακή, επειδή βοήθησε τη χώρα του. Ενα κράτος που μοιράζει αφειδώς ελληνικές ταυτότητες στους μετανάστες, αλλά ακόμη δεν έχει αποδώσει την ελληνική ιθαγένεια στον κ. Λάλα.

Βλέποντας τις συνθήκες κάτω από τις οποίες ζείτε εσείς και η οικογένεια σας γίνεται αντιληπτό πως το επίσημο Κράτος δεν στάθηκε δίπλα σας.

Το που ζούμε το είδατε με τα μάτια σας. Οι συνθήκες είναι επιεικώς απαράδεκτες. Από τον χαρακτήρα μου δεν μου αρέσει να κλαίγομαι, αλλά εί­μαι εξοργισμένος με όσους μου έλεγαν: «Μη στενοχωριέσαι, εμείς θα σταθούμε δίπλα σου ό,τι και να γίνει». Μόλις επέ­στρεψα και είδα πού ζούσαν η σύζυγος μου και τα παιδιά μου θύμωσα, γιατί αυτοί οι άν­θρωποι με κορόιδεψαν.

Αισθάνεστε πικραμένος από τη συμπεριφορά του επίσημου κράτους απέναντι σας;

Περίμενα πως θα τηρούσαν όλα όσα μου είχαν υποσχεθεί όταν περνούσα το κατώφλι των φυλακών. Κυρίως το να ήταν δίπλα στη σύζυγο μου και τα παιδιά μου. Πέρασαν δύσκολες στιγμές και εγώ δεν μπο­ρούσα να κάνω απολύτως τί­ποτα για να τους βοηθήσω.

Οταν γύρισα ο μεγάλος μου γιος με ρώτησε: «Πού ήσουν, πατέρα, τόσα χρόνια!». Τι να απαντούσα στο παιδί. Τα 13 χρόνια στη φυλακή μου δημι­ούργησαν σοβαρά προβλήμα­τα υγείας. Δεν μπορώ να ερ­γαστώ. Εγώ ασχολούμαι με το σπίτι και η σύζυγός μου εργάζειαι για να τα βγάλουμε πέ­ρα. Εχουμε και ένα παιδί με σοβαρό πρόβλημα υγείας στο οποίο προσπαθούμε να είμα­στε δίπλα του. Είναι δύσκολα τα πράγματα. Είδατε την κα­τάσταση μας. Μου είχαν υποσχεθεί και ένα μικρό σπίτι, για να φύγουμε από εδώ που μας έχει φάει η υγρασία και η μού­χλα, αλλά και αυτές οι υποσχέσεις έμειναν στα λόγια. Φαντα­στείτε πως ακόμη περιμένω να πάρω την ελληνική ταυτό­τητα στα χέρια μου.

Δεν σας έχει αποδοθεί ελλη­νική υπηκοότητα;

Το 2007, όταν επέστρεψα στην Ελλάδα, πίστευα πως κατεβαίνοντας από το αεροπλάνο θα μου έδιναν αμέσως ταυτότη­τα και διαβατήριο. Δεν έγινε αυτό και ακόμη περιμένω. Θα ήθελα να παρακαλέσω τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Κάρολο Παπούλια και τον πρω­θυπουργό κ. Γιώργο Παπαν­δρέου να δουν με ενδιαφέρον το θέμα μου. Δεν νομίζω πως ζητάω κάτι παράλογο.

Πως ήταν τα 13 χρόνια μέσα στη φυλακή;

Δύσκολα. Ημουν έγκλειστος σε φυλακές υψίστης ασφαλεί­ας, ανάμεσα σε ποινικούς κατάδικους, ληστές, βιαστές, δολοφόνους. Πολλές φορές σκε­φτόμουν: «Τι δουλειά έχω εγώ εδώ μέσα;». Πέρασα δύσκολες ώρες εκεί μέσα.

Σας ξέχασαν μέσα στη φυλακή;

Με θυμήθηκαν πολύ λίγοι. Είχα λάβει και μια επιστολή του κ. Γιώργου Παπανδρέου ως υπουργού Εξωτερικών τότε. Για να είμαι δίκαιος, πρέπει να αναφέρω τις ενέργειες από την κυβέρνηση του πρώην πρω­θυπουργού κ. Κώστα Καρα­μανλή, που βοήθησε σημαντι­κά στο να επιστρέψω στην Ελ­λάδα.

Αμερικανοί και Ρώσοι κατά­σκοποι που συλλαμβάνο­νται επιστρέφουν ως ήρωες στις πατρίδες τους.

Εγώ δεν θεωρώ τον εαυτό μου ήρωα. Εκανα ό,τι έκανα γιατί πίστευα πως ήταν καλό για την πατρίδα μου. Δεν ζήτησα πο­τέ να εξαργυρώσω τις υπηρε­σίες μου, αλλά πίστευα πως το Κράτος θα στεκόταν δίπλα σε μένα και στην οικογένεια μου.

Πως βλέπετε την κατάστα­ση στην Ελλάδα σήμερα;

Είναι πάρα πολύ δύσκολη λό­γω της κρίσης. Ο πρωθυπουργός κ. Παπανδρέου πιστεύω πως προσπαθεί να βάλει μια τάξη, αλλά δεν ξέρω αν τα κα­ταφέρει. Στις ΗΠΑ είναι έγκλη­μα να μην πληρώνεις τους φόρους σου. Εδώ ο καθένας προ­σπαθεί να κλέψει το κράτος. Ετσι δεν πάμε μπροστά. Οι Έλληνες πρέπει να είμαστε ενω­μένοι. Να αφήσουμε στην άκρη τους εγωισμούς και να δούμε πως θα πάμε μπροστά.

Μάθατε τελικά ποιος σας «κάρφωσε» στους Αμερικανούς;

Όχι. Αλλά είμαι σίγουρος πως θα το βρει από τον θεό. Εγώ έχω ήσυχη τη συνείδηση μου. Δεν ξέρω αν την έχει αυτός.

Μετανιώσατε για την πράξη σας; θα το ξανακάνατε;

Έκανα κάτι που πίστευα πως θα βοηθούσε τη χώρα μου, σε μια ιδιαίτερα δύσκολη στιγ­μή. Δεν μετάνιωσα παρά τα 13 δύσκολα χρόνια που πέρασα μέσα στη φυλακή και τις δυσκολίες που αντιμειωπίζω σήμερα.

Είναι αλήθεια πως πληροφορία που είχατε διαρρεύσει προς τις ελληνικές αρχές είχε σχέση με την τότε στάση των ΗΠΑ στο Μακεδονικό;

Ναι. Ηταν μια σημαντική πληροφορία για ένα θέμα που την εποχή εκείνη απασχο­λούσε τη χώρα μας και, απ’ ό,τι φαίνεται, θα συνεχίσει να μας απασχολεί για πολύ καιρό ακόμη.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΑΒΒΙΔΗΣ – ΘΕΜΑ – ΣΕΛ.24